O tym, dlaczego tak ciężko zrealizować swoje postanowienia, pisaliśmy wcześniej: Dlaczego tak trudno jest nam coś zmienić? Podaliśmy jednocześnie receptę, jaką jest metoda małych kroków, znana szerszej publiczności, jako kaizen.
Kaizen
Jest to filozofia biznesowa, która narodziła się w Japonii. W jej myśl, jakość sprowadza się do zmiany stylu życia, a co za tym idzie – niekończącego się procesu ulepszania.
Kaizen jest ideą uniwersalną i elastyczną – poza ulepszaniem procesu produkcji i kultury organizacyjnej firmy, doskonale sprawdza się na gruncie rozwoju osobistego.
Przekuj cele w nawyki
Aby osiągnąć jakiś wymierny cel, należy przeanalizować, jak go dopiąć – wyznaczyć drogę do wypracowania w sobie określonego nawyku. Na fali pierwotnego zapału, istnieje szansa, że przez kilka dni, do pierwszego załamania woli i wyczerpania fali entuzjazmu, będziesz z marszu realizować najambitniejszy plan. Wystarczy jednak gorszy dzień lub natłok innych zajęć i z dużym prawdopodobieństwem nie wykonasz nowej narzuconej czynności, po czym poddasz się poczuciu porażki i nie podejmiesz przez jakiś czas kolejnej próby.
Przykład cel – nawyk:
cel: chcę nauczyć się języka angielskiego
nawyk: 30 minut dziennie nauki języka
Jak wypracować nawyk?
Najlepiej w taki sposób, aby podświadomie nie poczuć się zagrożonym przez narzucony sobie nowy reżim, zaczynając od małych, czasami śmiesznie prostych kroków.
Przykład: nawyk do wypracowania – 30 minut dziennie nauki języka
1 krok: poświęć 1 minutę dziennie na naukę angielskego – wynotuj 1 słówko, zapisz je, stwórz do niego proste skojarzenie
Gdy po kilku / kilkunastu dniach wykonywania małoinwazyjnej czynności już się do niej przyzwyczaisz, możesz stopniowo zwiększać swój stopień zaangażowania w wyrabianie nawyku.
2 krok: poświęć 2 minuty dziennie na naukę angielskego – naucz się kilku słówek np. przez aplikację lub fiszki
Kolejne kroki i przejścia na nie ustalasz sobie indywidualnie, zgodnie z Twoimi możliwościami, czasem oraz poczuciem komfortu, aż dochodzisz do momentu, gdy w sposób bezstresowy i nieinwazyjny osiągnąłeś upragniony cel.
Zadbaj o sprzyjające środowisko
Łatwiej jest dokonać w swoim życiu zmian, jeśli przechodzi się przez nie w sprzyjającym środowisku – zmiana jest akceptowana przez najbliższych (szczególnie, jeśli jest to np. rzucenie nałogu), a także znajdujesz pomysł na organizację przestrzeni wokół siebie w taki sposób, aby np. przypominać sobie o nowej czynności w swoim rozkładzie dnia.
Przykład: nawyk do wypracowania – 30 minut dziennie nauki języka
organizacja środowiska: ikona aplikacji z fiszkami od angielskiego znajduje się w centralnym polu na ekranie głównym smartfona (nie można jej przeoczyć, gdy sięga się po telefon, więc łatwiej pamiętać, by przejrzeć założoną liczbę słówek)
Pokusa parcia naprzód
Jak już się domyślasz, osiągnięcie celów metodą kaizen nie daje spektakularnych wyników w krótkim czasie. “Wadą” tej filozofii jest to, że wymaga pod dostatkiem tego, na czego brak tak bardzo narzekamy na co dzień – czasu. Dlatego też po kilku małych krokach może najść Cię pokusa, by “dokręcić śrubę” i zintensyfikować swoje działania.
Przykład: nawyk do wypracowania – 30 minut nauki języka dziennie
3 krok: poświęcam 4 minuty dziennie na naukę angielskego – uczę się kilku słówek
po tygodniu chcę zacząć uczyć się zdecydowanie więcej
4 krok: poświęcam 10 minuty dziennie na naukę angielskego – uczę się kilku słówek i oglądam 10 minutowe filmiki
Dlaczego takie postępowanie raczej nie uda się w perspektywie długoterminowej? Ponieważ zaczynasz na sobie wywierać presję, a tym samym budzisz swoje mechanizmy obronne, które próby wprowadzania gwałtownych zmian w Twoim życiu będą traktować jak potencjalne zagrożenie.
Może również przydarzyć się sytuacja, że mimo wyważonego kolejnego kroku, próba przejścia na niego skończy się fiaskiem. Nie jest to coś, czym powinieneś się nadmiernie przejmować i uważać, że w tym momencie kończysz swoją przygodę z wypracowaniem nowego nawyku. Porażki są częścią naszego życia i albo możesz każdą z nich uważać za spalony most i sobie odpuścić na dobre, albo zrobić krok w tył. Skoro w tym momencie było zbyt wcześnie, aby zwiększyć poziom intensywności, wróć do poprzedniego kroku, pobądź na nim jeszcze chwilę, a jak poczujesz się już pewnie, dopiero ruszaj dalej. Nie zawsze przechodzenie coraz dalej będzie szło płynnie, przy wyrabianiu niektórych nawyków ten krok w tył będzie nieuniknioną częścią Twojego samodoskonalenia, co w żadnym wypadku nie deprecjonuje Twoich osiągnięć w ostatecznym rozrachunku!
Ile trwa wdrożenie nowego nawyku?
Już wiesz, że będzie to proces długofalowy, w dodatku z możliwym regresem po drodze. Niemniej nurtuje Cię kwestia, ile to może potrwać? Jest to kwestia indywidualna, zależna od Twoich możliwości, umiejętności adaptacyjnych. Jeśli jednak mamy operować na statystyce – trwa to przynajmniej 60 dni. Wypracowanie kolejnego nawyku z tego samego obszaru trwa krócej (np. dołożenie sobie kolejnego języka), ponieważ został oswojony mechanizm jego wprowadzania.
Wydaje się długo? Jeżeli przełożysz to na skalę roczną, dzięki kaizen w ciągu 12 miesięcy jesteś w stanie osiągnąć 6 celów rocznie. To brzmi dużo lepiej i bardziej przekonywująco, prawda?
Skup się na jednym nawyku na raz
Aby metoda małych kroków była skuteczna to poza tym, że kroki są faktycznie małe, powinny dotyczyć tylko jednego nawyku na raz. Jeśli równolegle zechcesz wyrobić w sobie kilka nawyków, skończy się uruchomieniem reakcji obronnych – jako zagrożenie będziesz podświadomie odbierać liczbę nowych obowiązków. Co z tego, że nieistotnych, skoro jest ich kilka?
Dlatego też, jeśli masz głowę pełną pomysłów, choć z zapałem bywa różnie, spisuj kolejne rzeczy, które chcesz osiągnąć, priorytetyzuj je i wcielaj po kolei.
W końcu, na naukę i samodoskonalenie mamy całe życie, nigdy nie jest na to za późno, by zacząć.
